Na wschód - tam musi być cywilizacja

     Chociaż w porównaniu z Mujnakiem o cywilizację nie trudno. Bez żalu, z pełną świadomością, że nie chcemy tu nigdy wrócić - opuszczamy miejsce zapomniane przez wszystkich.

     Idąc wzdłuż asfaltu machamy ręką na pierwszy przejeżdżający samochód i po chwili zatrzymuje się nieco zdezelowana wołga. Kierunek pasuje, jeszcze rozmowa na temat ceny. Przy okazji cały przegląd pantomimy - łapanie się za głowę, za serce, kręcenie głową, załamywanie rąk... w końcu cena klepnięta, możemy ładować się do środka. Przednia szyba nieco popękana, tylna dla odmiany zasłonięta, coby nie świeciło. Nie ma to w zasadzie znaczenia, bo i tak w aucie nie ma lusterka, tak jak i jednej wycieraczki. Są za to dwa pieski kiwające głowami i nadspodziewanie sprawny sound system. Z tego ostatniego ryczy niecodzienna playlista: remixy zeszłorocznych przebojów, najnowsze rosyjskie hity i jakieś orientalne kawałki. Ryczy też i to dość głośno silnik, doprowadzający maszynę do 130 km/h. Wszystkie okna są otwarte, więc wiatr porywa wypowiadane słowa, ale siedząca obok Uzbeczka od razu nawiązuje rozmowę i smutnieje wyraźnie na wieść, że Tomek nie jest moim bratem. Pod nogami walają się arbuzy, przez potłuczoną szybę świat miga jak w kalejdoskopie, samochód skacze na wertepach, kierowca siłuje się ze skrzynią biegów, ale ani myśli zwolnić, pieski kiwają głowami... W rytm rosyjskiego disco polo połykamy kolejne kilometry pustyni. Witamy w podróży na wschód od Mujnaku :-)

      Ostatecznie, po licznych kłótniach z taksówkarzami, czterech przesiadkach, ośmiu godzinach w marszrutkach, czterystu kilometrach i wydanych około 24 złotych - docieramy do Chiwy.

      Chiwa wita pięknymi minaretami. Niestety, na żadnym z nich nie stanie muezin, żeby zwołać wiernych na modlitwę - zakazano tego zarządzaniem prezydenta. Ale smukłe, niebiesko zdobione i strzelające ponad miasto stanowią piękny, aż do bólu wschodni widok.
      Chiwa, otoczona glinianych murami kojarzącymi się z babkami z piasku (lub z czołgami Imperium z "nowych" Gwiezdnych Wojen) przez wieki stanowiła jedno z ogniw Jedwabnego Szlaku i zapisując niechlubną kartę swojej historii była centrum handlu niewolnikami. Przechodząc z rąk do rąk nie została nigdy doszczętnie zniszczona (chociaż mury zostały zniszczone przez Persów i odbudowanie w XVIIIw) i spacerując zalanymi słońcem uliczkami można wyobrazić sobie, jak wyglądała w okresie swojej świetności. Pomaga w tym fakt, że pomimo swojego uroku, sławy i rangi (została wpisana na listę UNESCO) i wbrew naszym obawom, wcale nie jest zadeptana przez turystów. Hotele i restauracje świecą pustkami, nietrudno znaleźć uliczkę, na której nie ma nikogo. W kraju bardziej dostępnym dla turystów, pewnie ciężko byłoby choćby przejść przez miasto. Tutaj, nawet w obrębie murów toczy się normalne życie, a przez dwa dni napotykamy zaledwie jedną wycieczkę i kilkoro pojedynczych turystów. Lokalne życie koncentruje się - jak i w innych miastach - na bazarze, tutaj rozłożonym tuż pod murami. Codzienność splata się jednak z dawnymi dziejami - liczne muzea, medresy, meczety i minarety sprawiają, ze Chiwa jest "miastem muzeum".